Nie ma wątpliwości, że ciepły posiłek w pracy wpływa na zwiększoną efektywność i lepsze samopoczucie. Dotyczy to zwłaszcza zawodów związanych z dużym wysiłkiem fizycznym lub wykonywanych w trudnych warunkach atmosferycznych. Co istotne, w pewnych okolicznościach pracodawca jest zobowiązany zorganizować posiłki profilaktyczne dla swoich pracowników. Obowiązek ten wynika wprost z art. 232 Kodeksu Pracy. A zatem: komu i w jakich okolicznościach przysługują ciepłe posiłki w pracy?
Kiedy należy się ciepły posiłek w pracy?
Zgodnie z przepisami pracodawca jest obowiązany zapewnić ciepłe posiłki w pracy, w sytuacji gdy wiąże się ona z “szczególnie uciążliwymi” warunkami. Mowa tutaj przede wszystkim o czynnikach atmosferycznych lub wynikających z charakteru danego stanowiska. To, czy pracownikowi przysługuje posiłek profilaktyczny, zależy przede wszystkim od wydatku energetycznego. Ten z kolei będzie się zmieniał w zależności od wysiłku fizycznego czy długości zmiany.
Zawarte w Rozporządzeniu Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. przepisy jasno określają, kiedy należy zapewnić ciepły posiłek w pracy. Na taki przywilej mogą liczyć pracownicy, którzy:
- w trakcie jednej zmiany roboczej wykonują wysiłek równy wydatkowi energetycznemu na poziomie: powyżej 2000 kcal (u mężczyzn) i powyżej 1100 kcal (u kobiet),
- wykonują pracę w pomieszczeniach zamkniętych, w których na stałe utrzymuje się temperaturę poniżej 10 stopni Celsjusza lub wskaźnik obciążenia termicznego (WBGT) wynosi powyżej 25 stopni Celsjusz – przy założeniu, że taka praca wiąże się z wydatkiem energetycznym powyżej 1500 kcal (u mężczyzn) i 1000 kcal (u kobiet),
- pracują na otwartej przestrzeni w okresie zimowym (od 1.11. do 31.03.), a wysiłek fizyczny w trakcie jednej zmiany jest równy wydatkowi energetycznemu powyżej 1500 kcal (u mężczyzn) i 1000 kcal (u kobiet).
Ponadto, niezależnie od wydatku energetycznego, ciepły posiłek w pracy przysługuje osobom:
- zatrudnionym przy usuwaniu skutków klęsk żywiołowych oraz innych zdarzeń losowych,
- wykonującym swoją pracę pod ziemią.
Jak stwierdzić komu przysługuje ciepły posiłek w pracy?
To, komu w firmie przysługują posiłki profilaktyczne, a także na jakich warunkach będą one wydawane, ustala pracodawca. Konsultuje to jednak i przeprowadza w porozumieniu z zakładowymi związkami zawodowymi. Jeśli nie działają one w ramach organizacji, powinien on zasięgnąć opinii wśród pracowników.
Posiłki regeneracyjne a ekwiwalent pieniężny
Jeśli pracownik nie skorzysta z posiłku profilaktycznego, nie przysługuje mu w związku z tym ekwiwalent pieniężny (§ 8 rozp. RM z dnia 28 maja 1996 roku).
Posiłki profilaktyczne dla pracowników – jakie warunki muszą spełniać?
W przepisach zostały również zawarte wytyczne, jakie warunki muszą spełniać posiłki profilaktyczne. W kwestii wartości odżywczych dostarczone danie powinno:
- zawierać nie mniej niż 1000 kcal,
- składać się z ok. 50–55% węglowodanów, 30–35% tłuszczów, a także 15% białek.
Dodatkowo ciepły posiłek dla pracownika należy udostępnić w trakcie przerwy, z kolei jej długość musi uwzględniać czas potrzebny na dojście do pomieszczenia przeznaczonego do spożywania dania oraz na zjedzenie go. Ponadto, jedzenie powinno być wydawane po ok. 3-4 godzinach pracy.
Ciepły posiłek w pracy a nadgodziny
Obowiązujące przepisy nie przewidują konieczności wydania ciepłego posiłku w pracy, gdy wykonywana jest ona w godzinach nadliczbowych. Coraz więcej pracodawców decyduje się jednak na takie rozwiązanie, aby nagradzać członków zespołu, którzy danego dnia muszą pozostać dłużej w zakładzie.
Jak zorganizować ciepłe posiłki w pracy?
Należy pamiętać, aby posiłki profilaktyczne przyjmowały formę gorącego dania, a także spełniały opisane wcześniej warunki w odniesieniu do wartości odżywczej czy czasu udostępnienia. Tylko w szczególnych sytuacjach, gdy ze względów organizacyjnych, nie ma możliwości podania ciepłego posiłku w pracy, pracodawca może przekazać produkty potrzebne do jego przygotowania.
Warto jednak wcześniej przeanalizować wszystkie opcje, aby uniknąć kary w razie ewentualnej kontroli. Organizacją posiłków regeneracyjnych może zająć się Lunching.pl – nowoczesna platforma do zamawiania jedzenia. W oparciu o aktualne przepisy oraz indywidualne potrzeby Twojej firmy zajmiemy się przygotowaniem spersonalizowanej oferty. Następnie dostarczymy smaczne i ciepłe posiłki dla pracowników w wyznaczonych godzinach.
